9 praktycznych porad na wegańskie święta
Nie wszyscy obchodzą święta, ale wszyscy mają wtedy wolne. Warto sprawić, by ten czas był przyjemny dla wszystkich i nie krzywdził nikogo, w tym zwierząt. Mamy kilka praktycznych rad i dla tych, którzy i które obchodzą święta i dla tych, którzy i które traktują święta tylko jako czas wolny od pracy czy szkoły.
Spis treści
1. Stawianie granic i asertywność
Święta to też nastrój. Będzie miły i przyjazny dla wszystkich tylko wtedy, gdy nikt nie będzie wykluczony, wyśmiewany, krytykowany. Szacunek to podstawa. Wszyscy powinni się dobrze czuć a nie sprzyjają temu sytuacje typu np. znajdowanie w swojej sałatce kawałków tuńczyka czy szynki zwłaszcza jeśli wielokrotnie się podkreślało, że się jest weganinem/nką lub wegetarianininem/nką.
Pamiętaj, że zmuszanie Cię do jedzenia produktów odzwierzęcych bo „babci/dziadkowi/cioci/wujkowi/wstaw tu pasującą osobę/ będzie przykro” lub „już nie przesadzaj, raz nic Ci się nie stanie” jest szantażem emocjonalnym i okazywaniem braku szacunku dla Ciebie jako osoby i Twoich przekonań etycznych. Dlatego pokazuj granice, bądź asertywny/na. Możesz jasno, w sposób asertywny, nie obrażając nikogo powiedzieć, że nie odpowiada Ci takie traktowanie i jak się z tym czujesz. Możesz też wyraźnie podkreślić powody, dla których nie jesz zwierząt i produktów odzwierzęcych. Może to być dobry początek, by już po świętach pokazać członkom/kiniom Twojej rodziny dlaczego wybór diety roślinnej jest tak ważny.
Działa to oczywiście też w drugą stronę: choć weganie/weganki epatujący w każdej sekundzie życia swoim weganizmem są najprawdopodobniej legendą miejską wymyśloną przez osoby jedzące zwierzęta by czuć się lepiej emocjonalnie, pamiętajmy że osoby jedzące zwierzęta też zasługują na szacunek.
2. Gdy idziesz w gości… musisz mieć co jeść
Zapewne Twoja bliższa rodzina wie i pewnie mniej lub bardziej akceptuje Twoją dietę, ale dalsza już może nie koniecznie. Idąc w ‘gości’ warto zadbać by osoby, które Cię będą gościć wiedziały się o Twoim weganizmie. Mogą zadbać o to już np. Twoi rodzice. A ty zadbaj o to, by wziąć ze sobą wegańskie ciasto lub inny wegański przysmak. Dla siebie na wszelki wypadek, żeby mieć do jeść, ale i dla nich by zobaczyli, że weganizm nie gryzie.
3. Gdy pytają skąd pomysł na nie jedzenie zwierząt…
Mów o zwierzętach i stawiaj je w centrum. Opowiedz o stanowisku Academy of Nutrition and Dietetics i o tym, że dieta roślinna jest odpowiednia dla wszystkich na każdym etapie życia.
Wspólne oglądanie filmu np. Peaceful Kingdom może być dobrym sposobem na wyjaśnienie Twojego wyboru. Nic nie sprzyja takim zbiorowym aktywnościom bardziej niż czas wolny od szkoły czy pracy. Dobrym pomysłem na przełamanie barier i wątpliwości, a także na zachęcanie do weganizmu jest wspólne gotowanie jakiś wegańskich potraw albo upieczenie wegańskiego ciasta.
4. Prezenty! Prezenty! Prezenty!
Najważniejsze żeby były wegańskie, etyczne i fairtradowe! Co może sprawić przyjemność weganinowi/wegance? Na pewno dobre wegańskie jedzenie! Książki, kosmetyki, filmy, ubrania wegańskie też. Też na pewno zostaną przyjęte z entuzjazmem!
A co sprezentować bliskim, którzy nie dzielą Twoich przekonań? Na pewno coś, co będzie wegańskie i kształcące. Co może być lepsze niż pięknie wydana, ze zdjęciami smakowitych potraw wegańska książka kucharska? Książki i filmy przybliżające dietę roślinną i prawa zwierząt też będą dobrym wyborem. Jedzenie pokazujące, że bycie weganinem/nką naprawdę nie jest ascezą – również.
5. Zwierzęta NIE na prezent
Na pewno to wiesz, ale nigdy dość przypominania. Zwłaszcza w tak ważnej sprawie. Zwierzęta nie są przedmiotami i należy im się szacunek. Jeśli chcesz poszerzyć swoją rodzinę o kolejną osobę – pozaludzką to nie rób tego na szybko i pod wpływem chwili. Nie kupuj zwierząt jako prezent pod choinkę. Warto się dobrze zastanowić jakie mamy możliwości i jakie możemy zaoferować warunki nowemu członkowi rodziny. I na spokojnie podjąć decyzję o adopcji zwierzęcia. Tym bardziej, że w na dobry dom czeka wiele zwierząt w organizacjach prozwierzęcych i schroniskach.
6. Dzielenie się dobrem
Święta to dobry czas, by pomyśleć o innych, zwłaszcza o zwierzętach – choć najlepiej oczywiście robić to przez cały rok (polecamy 37 podpowiedzi jak pomagać zwierzętom przez cały rok). Zrób przelew dla organizacji ratującej życie zwierząt, ustaw stały przelew na choćby niewielką, ale stałą kwotę, która realnie pomoże zwierzętom. My niezmiennie polecamy wybranie Owcy do takiego wsparcia – jako organizacji działającej profesjonalnie i skutecznie, ratującej życie i zdrowie zwierząt, której aktywiści/tki podchodzą z sercem i zaangażowaniem do każdego podopiecznego, organizacji mówiącej o prawach wszystkich zwierząt. Dowiedz się jak nas wesprzeć.
7. Trochę o jedzeniu
Zaproponuj zorganizowanie całkowicie wegańskich świąt – bez karpia, bez mięsa zwierząt, bez produktów odzwierzęcych. To dobre rozwiązanie dla wszystkich, potrawy roślinne każdy może zjeść. Na pewno będzie smacznie i etycznie. A może już zostanie tak na stałe? Często mówi się, że święta należy spędzać tradycyjnie, więc może właśnie należy powrócić do korzeni i przygotować święta całkowicie roślinnie? Rozmawiałam kiedyś z Babcią góralką o tym jak wyglądała wieczerza wigilijna, gdy była młoda. Okazuje się, że było to spotkanie rodzinne, skromne a zarazem uroczyste. Potrawy były całkowicie roślinne. Skupiano się na dobrych życzeniach i pamiętano o biedniejszych sąsiadach. Co ciekawe zanim zaczęto wieczerze, dzielono się specjalnymi kolorowymi opłatkami ze zwierzętami.
Pokaż bliskim różnorodność wegańskich potraw, nie tylko zweganizowane wersje tradycyjnych świątecznych potraw, ale też inne wegańskie potrawy, niekoniecznie świątecznych. Pomoże Ci w tym ebook z przepisami świątecznymi przygotowany przez Stowarzyszenie Empatia. Koniecznie zajrzyj do niego! Inspiracji możesz szukać również w blogach uczestniczących w akcji Empatii: Weganizm spróbujesz? i na profilu Finding Vegan.
Jest wiele możliwości: seleryba, tofu z algami, kluski z makiem, barszcz z uszkami, pierogi z kapustą – wszystko oczywiście wegańskie zawojuje każdego/dą! Jeśli lubisz galaretę możesz zrobić ją w wersji wegańskiej. Wystarczy wykorzystać bulion użyty do zrobienia seleryby, zamiast żelatyny dodać agar. Dodaj marchewkę, groszek, a może nawet gwiazdki z tofu? Na koniec posyp natką pietruszki i gotowe! Świąteczny klimat podkreślisz zaserwowaniem ‘śledzi’ z boczniaków. Marynatę możesz wzbogacić łyżką przyprawy do piernika. I koniecznie wegańskie pierniczki ze sztucznym miodem!
8. Życzenia nie dla wszystkich
Nie warto zasypywać wszystkich znajomych smsami z życzeniami świątecznymi. A na pewno nie tych, którzy deklarują, że nie obchodzą świąt. W końcu chcemy, żeby wszystkim było przyjemnie, prawda?
9. Świętujmy ekologicznie
Pakując prezenty używajmy opakowań biodegradowalnych. Świętować można doskonale bez kupowania całych drzewek choinkowych – lepiej wybrać stroiki lub drzewka składane z gałązek. Pamiętajmy, że wycinka drzew szkodzi zwierzętom i zabiera im schronienie.
A na koniec, już bardziej sylwestrowo – zamiast głośnych i groźnych dla zwierząt fajerwerków (dzikie i wolnożyjące zwierzęta boją się ich, zwierzęta domowe też, a psy wyprowadzane na spacer w Sylwestra częstokroć uciekają opiekunom w przerażeniu po usłyszeniu fajerwerków i się gubią). Lepsze będą zimne ognie. I bezpieczniejsze i dla zwierząt i dla ludzi.
Miłego wolnego czasu!
Agnieszka Tokarczyk, Aśka Wydrych